به گزارش روابط عمومی اداره کل امور عشایر خراسان جنوبی؛
اختصاص ۲۶ میلیارد تومان از اعتبارات سفر دولت به حوزه عشایری
مدیرکل امور عشایری خراسان‌جنوبی گفت: اعتبارات سفر ریاست جمهوری در حوزه عشایری استان نیز ۱۴۳ هزار میلیون تومان بوده که از این مبلغ تاکنون ۲۶ میلیارد تومان تخصیص یافته است.
به گزارش خبرگزاری فارس از بیرجند، عشایر از چرخانندگان اصلی اقتصاد کشور به ویژه در حوزه دامداری محسوب می‌شوند که سالانه با تولید محصولات مختلف دامی نقش مهمی در این بخش ایفا می‌نمایند.
عشایر علاوه بر نقش تولیدی که داشته نقش مهم‌تری به ویژه در استان‌های مرزی همچون خراسان‌جنوبی دارند و آن نقش مرزبانی است.
خبرنگار خبرگزاری فارس از بیرجند در خصوص اقدامات انجام شده در حوزه عشایری استان با مدیرکل امور عشایری خراسان‌جنوبی به گفت‌وگو نشسته است.
فارس: برای نخستین سؤال لطفا عشایر استان را معرفی کرده و بفرمایید مشارکت عشایر در تولید محصولات مختلف دامی در استان چگونه است؟
عصمتی‌پور: عشایر خراسان‌جنوبی با جمعیتی بالغ‌بر ۱۷ هزار و ۲۸۷ خانوار برابر ۷۲ هزار و ۲۶۷ نفر بوده و نیمی از این جمعیت را بانوان تشکیل می‌دهند.
دامداری حرفه اصلی عشایر بوده و جمعیت دامی عشایر استان بیش‌از یک‌میلیون و ۶۰ هزار رأس دام سبک و سنگین معادل ۳۴ درصد جمعیت دامی استان است.
۳۰ درصد تولیدات دامی استان توسط عشایر تولید شده و ۷۰ درصد درآمد خانوارهای عشایری استان مربوط به تولیدات دامی است.
عشایر استان در قالب ۵۸ طایفه مستقل در تمامی شهرستان‌های استان پراکنده بوده و در مورد وضعیت کوچ درون استانی عشایر استان باید بگوییم که ۸۰ درصد عشایر استان در مناطق مرزی و ۲۰ درصد در سایر شهرستان‌های استان مستقر هستند.
حدود ۴۰ درصد مراتع استان در اختیار عشایر بوده که این مراتع از نوع درجه سه و فقیر می‌باشد و با وجود خشکسالی‌های چندین ساله در استان طی یکسال اخیر عشایر توانسته‌اند ۶ هزار و ۲۰۰ تن گوشت قرمز، ۵ هزار و ۱۰۰ تن شیر و فرآورده‌های لبنی و ۶۰۰ تن کرک، مو و پشم تولید کنند.
فارس: یکی از فعالیت‌های عشایر به ویژه بانوان حوزه صنایع دستی بوده در مورد این حوزه بیشتر توضیح دهید؟
عصمتی‌پور: عشایر نقش مهمی در تولید صنایع دستی داشته و بانوان با فعالیت در این حوزه علاوه بر فعالیت‌های خانه‌داری و کمک به همسرانشان در تولید، فرآورده‌های دامی کوشا هستند به طوری که بیش‌از ۲۵ درصد صنایع دستی استان توسط عشایر تولید می‌شود.
در یک سال گذشته میزان تولید صنایع دستی داری عشایر استان ۳۰ هزار مترمربع بوده و ۴۵ هزار مورد صنایع دستی غیرداری تولید کرده‌اند.
فارس: عشایر به عنوان مرزبانان استان مرزی خراسان‌جنوبی نیز محسوب می‌شوند در این رابطه توضیح بفرمایید؟
عصمتی‌پور: جامعه عشایری استان نقش مؤثری که در زمینه تامین امنیت ،مرزبانی، اصالت فرهنگی و اجتماعی دارند و در این راستا جمعیت کثیری از عشایر عضو فعال پایگاه‌های مقاومت بسیج و حلقه‌های صالحین ساماندهی شده و همیار نیروهای مرزبانی و سربازان گمنام امام زمان( عج) هستند.
فارس: یکی از دغدغه‌های اصلی عشایر استان مشکل آب بوده در این راستا اداره کل امور عشایری استان چه اقداماتی انجام می‌دهد؟
عصمتی‌پور: برای تأمین آب شرب مورد نیاز انسان و دام عشایر یکی از پروژه‌های مستمر این اداره کل آبرسانی سیار می‌باشد که متأسفانه با توجه به گذشت ۲۰ سال خشکسالی و کم بارانی عمده چشمه‌ها و چاه‌های مالداری که از منابع اصلی تأمین آب جامعه عشایری هستند خشک و کم آب شده‌اند.
طی یک سال اخیر ۱۹۸ هزار و ۷۲۰ متر مکعب آب برای ۷ هزار و ۶۰۰ خانوار عشایری استان توسط ۱۸ دستگاه تانکر دولتی و پنج دستگاه تانکر اجاره‌ای بخش خصوصی برای عشایر استان حمل شده است.
فارس: ایل راه‌ها یکی از عوامل اصلی برای کوچ عشایر بوده در حوزه ایل راههای عشایری اداره کل امور عشایر چه اقداماتی انجام داده است؟
عصمتی‌پور: ایل راههای عشایری بعد از راههای روستایی واقع می‌شوند که براساس وضعیت مراتع و کوچ عشایر و بارندگی‌های سیلابی و حرکت شن‌های روان سالانه ۲ تا ۳ نوبت نیاز به مرمت و موج‌تراشی دارند در همین راستا طی یک سال اخیر بیش‌از ۸ هزار و ۳۰۰ کیلومتر ایل‌راه عشایری توسط دو دستگاه گریدر دولتی و استفاده از توان بخش خصوصی مرمت و تیغ‌زنی گردیده است.
فارس: در یک سال اخیر چه پروژه‌های عمرانی در حوزه عشایر استان تعریف و اجرایی شده است؟
عصمتی‌پور: طی یکسال اخیر علاوه بر ارائه خدمات مستمر از قبیل آبرسانی سیار و مرمت ایل راه‌ها بیش‌از ۲۰۶ عنوان پروژه عمرانی با اعتبار ۸۰۶ میلیارد ریال حفر و تجهیز چاه آب شرب انسان، مرمت ایل راههای خسارت دیده از سیل، تکمیل و تجهیز ساختمان‌های اداری ستاد و سطح استان، مرمت و بهسازی قنات و چشمه و چاه مالداری و خرید تانکر آبرسانی، اجرای مخازن آب، لوله‌گذاری و انتقال آب، تهیه و نصب تلمبه بادی آبکش، تهیه و نصب پکیج خورشیدی و آبرسانی سیار، مرمت و موج تراشی ایل راههای عشایری و چندین طرح زیر بنایی دیگر، پروژه آبرسانی به محلات عشایری خواجه منجیکوه شهرستان نهبندان و پروژه آبرسانی به محلات عشایری چاه مسافر شهرستان طبس به طول ۸۰ کیلومتر شبکه‌های انتقال و توزیع آب از جمله این پروژه‌های عمرانی بوده است.
فارس: با توجه به مشکلات اقتصادی و خشکسالی‌های چندین ساله که بر این مشکلات افزوده آیا تسهیلات و طرحی که به کاهش این مشکلات کمک کند از سوی دولت وجود داشته است؟
عصمتی‌پور: پرداخت تسهیلات بانکی بلند مدت و ارزان قیمت بالغ‌بر ۳۰ میلیارد تومان از شهریورماه ۱۴۰۰ تا کنون بین عشایر استان توزیع گردیده که از این مبلغ ۲۶ میلیارد و ۲۳۰ میلیون تومان تسهیلات زنجیره گوشت قرمز و مبلغ ۳ میلیارد و ۳۶۷ میلیون تومان تسهیلات قرض‌الحسنه بوده است.
اعتبارات سفر ریاست جمهوری در حوزه عشایری استان نیز ۱۴۳ هزار میلیون تومان بوده که از این مبلغ تاکنون ۲۶ میلیارد تومان تخصیص یافته که برای تجهیز ۹ حلقه چاه آب شرب، مرمت و بهسازی شش رشته قنات و آبرسانی سیار به مناطق عشایری و از محل اعتبارات این سفر استفاده و خرید چهار دستگاه ماشین آبرسانی و آبرسانی به محلات عشایر و تکمیل پروژه‌های چاه مسافر و خواجه منجیکو هزینه شده است.
همچنین ۶ میلیارد تومان تسهیلات از منابع سرمایه در گردش به اتحادیه عشایری استان جهت خرید علوفه مدت‌دار پرداخت شده و در سال گذشته تخصیص اعتبارات استان از محل تملک و استانی بیش‌از ۶ برابر در حوزه عشایری رشد داشته است.
پرداخت تسهیلات برای ایجاد اشتغال از طریق هدایت عشایر به دستگاه‌های متولی (ستاد فرامین حضرت امام خمینی(ره) و کمیته امداد امام خمینی (ره) و غیر در راستای کمک به معیشت و اقتصاد عشاری صورت گرفته است.
سال گذشته ۵۲ میلیارد تومان تسهیلات ۱۰ درصد یک ساله از محل زنجیره ذخیره گوشت به حوزه عشایر استان اختصاص یافت که کمک بسیار خوبی برای عشایر استان بود ولی دیگر با ادامه خشکسالی عشایر توان بازپرداخت آن را ندارند که درخواست تمدید تسهیلات فوق را داریم و البته این موضوع توسط استاندار و نمایندگان مجلس درحال پیگیری می باشد.
همچنین تعداد یک‌هزار و ۲۰۰ دستگاه پنل خورشیدی قابل حمل با اعتبار ۱۱۸ میلیارد ریال در بین عشایر استان توزیع شده است.
فارس: در رابطه با فعالیت تشکل‌های عشایری و صندوق‌های خرد زنان عشایری استان توضیح دهید که در حال حاضر چند تشکل در استان فعال بوده و چه فعالیت‌هایی دارند؟
عصمتی‌پور: خراسان‌جنوبی جزو رتبه‌های نخست در صندوق‌های خرد زنان روستایی و عشایری بوده و همچنین چندین تشکل عشایری در استان فعال هستند که یکی از فعالیت‌های این تشکل‌ها تأمین و توزیع نهاده‌های دامی بوده که در طی یک سال گذشته ۲۹ هزار و ۶۱۱ تن نهاده دامی از جمله جو و کنسانتره توسط این تشکل‌ها تأمین و در بین عشایر استان توزیع شده است.
فارس: یکی از مشکلات اصلی پیش‌روی عشایر که با خشکسالی‌های متوالی در استان تشدید شده بحث تأمین نهاده‌های دامی بوده در این خصوص توضیح دهید؟
عصمتی‌پور: در خصوص تأمین نهاده‌های دامی عشایر در یک سال گذشته سهمیه‌ای برای عشایراستان در نظر گرفته شده که آن را جذب و توزیع آن با قیمت کمتر از بازار انجام شده و همچنین ۶ میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت به اتحادیه تعاون عشایر استان جهت خرید جو پرداخت شده که میزان ۱۰۰۰ تن جو خریداری و در انبار تعاونی‌های عشایر با قیمت هر کیلو ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان در حال توزیع است.
همچنین در یک سال گذشته ۷ هزار و ۲۰۰ تن جوی یارانه‌ای برای تأمین نهاده دام‌های عشایر در استان توزیع شده است.
با وجود این بازهم مشکلاتی در این بخش برای عشایر وجود دارد که از طریق مختلف برای رفع آن در حال پیگیری هستیم.
فارس: یکی از طرح‌هایی که در حوزه عشایر در کشور مطرح گردید خرید دام مازاد حذفی بوده آیا این طرح در استان اجرایی شده است؟
عصمتی‌پور: با توجه به خشکسالی‌هایی که در استان وجود داشته، مشکلات فراوانی به سبب وابستگی شغل و حرفه عشایر به طبیعت ایجاد کرده و همین امر باعث شده تا عشایر تمایل داشته باشند تا بخشی از دام‌های مازاد حذفی خود را که در واقع با وجود خرید نهاده برای این دام‌ها هیچ عایدی برای عشایر ایجاد نمی‌گردد به فروش رسانند بنابراین دولت طرح خرید دام مازاد و حذفی را برای کمک به عشایر مطرح کرده است.
در یک سال گذشته بالغ‌بر ۱۶ هزار و ۹۲۴ رأس دام مازاد حذفی عشایر استان خریداری شده است.
فارس: در پایان از اقدامات دیگری که در حوزه عشایری استان صورت گرفته بفرمائید؟
عصمتی‌پور: در یک سال گذشته ۸ هزار و ۲۵۲ تن آرد، ۶۶۲ هزار لیتر نفت سفید و ۲۰ هزار و ۷۰۶ سلیندر گاز مایع در بین عشایر استان توزیع شده است.
عکس: عمار کیوانی
